Yabancı sermayeli şirket ifadesi çoğu zaman yabancı şirket ifadesi ile karıştırılmaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, yabancı sermayeli şirketler Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre Türkiye’de kurulurlar ve Türk Ticaret Sicili’ne kaydedilirler. Yani, bu şirketler Türkiye Cumhuriyeti hukuk kurallarına tabi şirketlerdir. Sadece sermayelerinin tamamı veya bir kısmı yabancı gerçek veya tüzel kişilere aittir. Hissedarlarının yabancı kişiler olması şirketi yabancı tüzel kişi statüsüne sokmaz; çünkü şirketin uyruğu ile hissedarlarının uyrukları farklı hususlardır.

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile yabancı yatırımcılar yerli yatırımcılarla eşit muameleye tabi tutulmuş; yatırım izni, şirket kuruluş izni gibi izin ve onaylar kaldırılmış; yabancı yatırımcıların ülkemizde kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının edinimine açık olan bölgelerde taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinmeleri serbest bırakılmıştır. Buna göre, faaliyet gösterecek yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz edinimleri ve tapu siciline yönelik diğer talepleri, Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulan şirketler ile aynı usul ve esaslara tabi olarak ticaret sicil memurlukları tarafından verilen ve şirketin taşınmaz edinme yetkisini ve yetkilisini gösterir yetki belgeleri değerlendirilmek suretiyle ilgili yabancı sermayeli şirketler 16 Ağustos 2012 tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan Yönetmelik Uyarınca edinilmek istenilen taşınmazın bulunduğu yerdeki valilik (İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüklerine) müracaat edeceklerdir.

Valilik İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğüne Müracaat sırasında gerekli evraklar aşağıda belirtilmiştir. Bütün evraklar tamamlandığında Valilik İl planlama taşınmaz edinimi başvurusunun yapılmasını müteakip üç iş günü içinde, taşınmaza ilişkin tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara göndererek, taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge içinde kalıp kalmadığını, bildirmesini talep eder.

29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler ile yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının Türkiye’de ortak oldukları şirketlerde veya iştiraklerde sahip oldukları hisseler, şirketteki yabancı yatırımcıların ortaklık oranının belirlenmesinde dikkate alınmaz. Bu şirketlerde veya iştiraklerde, yabancı ortak olmaması halinde söz konusu şirketler, Türk vatandaşlarının tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı aynî hak edinebilir ve bunları kullanabilir.

2644 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi kapsamı dışında kalan yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimi ile şirketlerin veya iştiraklerin taşınmaz rehni tesisinde, taşınmaz rehninin paraya çevrilmesi kapsamındaki mülkiyet edinimlerinde, şirket birleşmelerinden ve bölünmelerinden doğan taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak naklinde, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve serbest bölgeler gibi özel yatırım bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimlerinde ve ilgili mevzuata göre belli sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bankaların, 19.10.2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde kredi olarak sayılan işlemler nedeniyle ya da alacaklarını tahsil amacıyla edindikleri taşınmazlarda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

Yabancı sermayeli Türk şirketlerinde Valiliklerin istediği mülk edinimi taleplerinin değerlendirmeye alınabilmesi için gerekli belgeler;

 

• Başvuru dilekçesi. Edinilmek istenilen taşınmazın tapu bilgileri, edinme-kullanma amacı, şirketin açık adresi, vergi dairesi ve no.su gibi bilgiler dilekçede belirtilir. Varsa firmanın antetli kağıdı kullanılır ve bilgisayar ortamında veya daktilo ile doldurulmuş olmalıdır. Dilekçe firmayı temsile yetkili kişi/kişiler tarafından imzalanır. (ticaret sicil kaydında belirtilen kişi veya kişiler ile bunların noterden vekalet verdiği diğer kişiler imzalayabilir.)-3 Adet olması gerekmektedir.
• Taşınmaza ilişkin koordinatlı çap örneği (3 adet) (Memleket Koordinat Sistemine göre 7 haneli ilgili Kadastro Müdürlüğünden tasdikli) (Aplikasyon Krokisi kabul edilmez)
• Taşınmazın takyidatlı tapu örneği (3 adet)
• Kayıtlı olunan ticaret sicil memurluğundan alınacak şirketin taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi (1 adet)
• Yabancı ortaklarının isimlerini veya unvanlarını, tabiiyetlerini ve şirketteki ortaklık oranlarını içeren son bir ay içinde alınan mevcut durumu gösteren belge, (1 adet) -Şirket hisseleri borsada işlem görmüyorsa bu belge şirketin kayıtlı bulunduğu ticaret sicil memurluğundan, (bu takdirde 4 ve 5 No’lu belgeler birleştirilebilir) alınacaktır. Şirket hisseleri borsada işlem görüyorsa 5 No’lu belge Merkezi Kayıt Kuruluşundan alınacaktır.-

NOT: Şirket ortakları arasında kendileri hakkındaki bilgilerin şirkete verilmemesini yazılı olarak talep eden yabancı yatırımcılar bulunması halinde, Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından talep tarihinden itibaren 5 gün içinde doğrudan Valiliğe gönderilmesi sağlanılır.

• Taahhütname (1 adet) Şirketin mülk alma-satma yetkisi olan temsilcisi tarafından imzalanan taahhütname (taahhütname örneği için mavi yazılı taahhütname yazısını tıklayınız.) Taahhütnameyi imzalayan şirket yetkilisine ait imza sirküleri eklenecektir.
• İcra yoluyla edinimlerde icra sonuç yazısı (bankalar hariç)
• Şirket ortakları arasında yabancı ortağın payı %50’nin altında olup yabancı ortağın şirket yöneticilerinin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alma yetkisi bulunan şirketlerde ana sözleşme

NOT: Eksik Evrakı Olan Müracaat İşleme Konulmayacaktır.(Yönetmelik md 4 (8))

• Belgelerin asıl suretinin ibraz edilmesi şartıyla fotokopisi kabul edilerek, asıl suret iade edilebilecektir. (koordinatlı çap hariç)
• Vekâleten yapılan müracaatlarda vekilin imza beyanı alınacak ve vekâletnamesiz evrak verilmeyecektir.
• Evraklar bilgisayar veya daktilo ile doldurulması gerekmektedir.(Bilgi formu ve taahhütname)

Yabancı sermayeli Türk şirketlerinde Sınırlı Ayni Hak mülk edinimi için gerekli belgeler;

• Ayrıntılı dilekçe (sınırlı ayni hak konusunda ayrıntılı bilgi, (intifa, üst hakkı, geçit hakkı vs.) şirketin açık adresi, vergi dairesi ve no.su, sınırlı ayni hak amacı gibi bilgiler dilekçede belirtilir.) Varsa firmanın antetli kağıdı kullanılır. Dilekçe firmayı temsile yetkili kişi/kişiler tarafından imzalanır. (ticaret sicil kaydında belirtilen kişi veya kişiler ile bunların noterden vekalet verdiği diğer kişiler imzalayabilir)
• Kayıtlı olunan ticaret sicil memurluğundan alınacak şirketin taşınmaz tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi (1 adet)
• Taahhütname (1 adet): Şirketin mülk alma satma yetkisi olan temsilcisi tarafından imzalanan taahhütname. Taahhütnameyi imzalayan şirket yetkilisine ait imza sirküleri eklenecektir.
• Şirket ortakları arasında yabancı ortağın payı %50’nin altında olup yabancı ortağın şirket yöneticilerinin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alma yetkisi bulunan şirketlerde ana sözleşme